Արցախի արտաքին գործերի նախկին նախարար, Արցախի նախագահի խորհրդական և հատուկ ներկայացուցիչ Դավիթ Բաբայանն Armenia Today-ին մեկնաբանեց Եվրոպական խորհրդի ղեկավար Շառլ Միշելի խոսքերը Բրյուսելում Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարներ Նիկոլ Փաշինյանի և Իլհամ Ալիևի հանդիպումից հետո, ինչպես նաև Արցախի վերաբերյալ ՌԴ ԱԳՆ հուլիսի 15-ի հայտարարությունը։
Արցախցի պաշտոնյան «վրդովեցուցիչ» է անվանել Եվրախորհրդի ղեկավարի խոսքերը Բրյուսելում Փաշինյան-Ալիև՝ Աղդամով մարդասիրական միջանցքի բացման վերաբերյալ քննարկման մասին։ «Սա ցույց է տալիս, որ Եվրոպան արդեն լիովին հեռացել է ժողովրդավարությունից և մարդու իրավունքներից, և բոլոր արժեքները վաղուց դեգրադացված են և օգտագործվում են միայն որոշ անհասկանալի աշխարհաքաղաքական նպատակներ քողարկելու համար», – ասաց նա։
Բաբայանը մատնանշեց, որ Միշելի հայտարարությունը Լեռնային Ղարաբաղն Ադրբեջանի կազմում ճանաչելու հերթական քայլն է։ «Ավելին, նա օգտագործում է այն փաստը, որ Երևանը հայտարարել է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության ճանաչման մասին՝ Լեռնային Ղարաբաղի հետ մեկտեղ։ Սա աղետ է։ Բացի այդ, նա խոսում է Աղդամի և Բերձորի միջանցքի փաստացի համարժեքության մասին։ Սա նույնպես վրդովեցուցիչ է»,- շեշտեց Արցախի նախկին արտգործնախարարը։
Բաբայանը հիշեցրեց Արդարադատության միջազգային դատարանի՝ Արցախի վերաբերյալ որոշումը, որը, նրա կարծիքով, չի կարելի անտեսել. «Ըստ ամենայնի, նրանց համար [Եվրոպայի-խմբ.] չկան մարդասիրության արժեքներ և սկզբունքներ»,- հավելեց նա։ Միշելի հայտարարությունը «Բաքվի և նախկին ԼՂԻՄ-ում բնակվող հայերի ներկայացուցիչների միջև երկխոսության անհրաժեշտության մասին» Բաբայանը համարում է «անհեթեթ, անհարմար ձևակերպում»։
«Փաստորեն, քարտերը բացահայտված են, և նրանք արդեն պաշտոնապես հայտարարում են իրենց ծրագրերի մասին։ Իսկ նրանց ծրագիրն Արցախը ոչնչացնելն է։ Բրյուսելում կարելի է ֆիքսել մեկ բան՝ մեկ այլ բացասական միտում ողջ հայկական պետականության համար։ Որովհետև եթե Արցախի համար վտանգ և վտանգավոր միտումներ կան, դա, բնականաբար, վտանգ է ներկայացնում Հայաստանի համար՝ անկախ նրանից՝ Երևանում դա հասկանում են, թե ոչ»,- ասաց Բաբայանը։
Որոշ գործընթացների առկայություն Արցախի պաշտոնյան տեսել է նրանում, որ ՌԴ ԱԳՆ-ն Արցախի վերաբերյալ հայտարարություն է տարածել հենց Բրյուսելում Փաշինյան-Ալիև հանդիպման օրը։
«Ըստ ամենայնի, գործընթացներ են ընթանում, որոնք արդեն իսկ վտանգ են ներկայացնում Ռուսաստանի ազգային անվտանգության համար, և դա շատ լուրջ է»,- ընդգծեց Բաբայանը։
Արցախի ղեկավարի խորհրդականը հորդորեց սպասել Ռուսաստանի ԱԳՆ-ի հայտարարությանը Ստեփանակերտի արձագանքի հետ կապված եզրակացություններին։ Բաբայանի խոսքով՝ Ռուսաստանը, լինելով տարածաշրջանի կայունության ու անվտանգության երաշխավորը, պետք է համապատասխան քայլեր ձեռնարկի. «Մենք հասկանում ենք, որ շատ երկրներ աշխատում են Ռուսաստանի դեմ, բայց, ամեն դեպքում, կարծում եմ, որ հնարավորություն կա վերականգնելու իրերի բնականոն վիճակը տարածաշրջանում։ Պարզապես համոզվեք, որ 2020 թվականի նոյեմբերի համաձայնագրի դրույթները պահպանվեն»,- ասաց Արցախի նախկին արտգործնախարարը։
Բաբայանը վստահ է, որ Երևանի կողմից Լեռնային Ղարաբաղի ճանաչումը որպես Ադրբեջանի մաս որոշակի դեր կխաղա աշխարհաքաղաքականության մեջ։ «Բայց, միևնույն ժամանակ, պետք է լինել շատ միամիտ և նեղմիտ մարդ՝ մտածելու համար, որ այդքան հեշտ է փոխել աշխարհաքաղաքական լանդշաֆտը տարածաշրջանում։ Սա հղի է ողբերգական հետեւանքներով առաջին հերթին՝ հայ ժողովրդի և պետականության համար»,- եզրափակեց նա։
Հուլիսի 15-ին Բրյուսելում բանակցություններ են տեղի ունեցել Հայաստանի, Ադրբեջանի և Եվրոպական խորհրդի ղեկավարների միջև։ Հանդիպումից հետո Միշելն ասել էր, որ կողմերը քննարկել են «Ղարաբաղի հայ բնակչության իրավիճակը» և Լաչինի միջանցքի շուրջ ստեղծված իրավիճակը։
«Ես շեշտեցի Լաչինի ճանապարհի բացման անհրաժեշտությունը։ Ես նաև նշել եմ Ադրբեջանի պատրաստակամությունը՝ հավասարաչափ մարդասիրական առաքումներ իրականացնել Աղդամով։ Ես երկու տարբերակներն էլ համարում եմ կարևոր և խրախուսում եմ մարդասիրական առաքումները երկու կողմերից՝ ապահովելու բնակչության կարիքների բավարարումը»,- ասել էր նա: Միշելը «նաև հայտնել էր ԵՄ աջակցությունը Բաքվի և նախկին Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզում բնակվող հայերի ներկայացուցիչների միջև ուղիղ երկխոսությանը։ Այս երկխոսությունը պետք է ապահովի շատ անհրաժեշտ վստահություն բոլոր ներգրավվածների համար»,- նշել էր նա:
Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը նույն օրը՝ հուլիսի 15-ին, հայտարարել էր, որ Հայաստանի կողմից Լեռնային Ղարաբաղի ճանաչումը որպես Ադրբեջանի տարածք «կտրուկ փոխել է այն հիմնարար պայմանները», որոնց ներքո ստորագրվել էր 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունը։ Գերատեսչության կարծիքով՝ այս պայմաններում անհրաժեշտ է սկսել Երևանի և Բաքվի միջև հաշտության պայմանագրի նախապատրաստումը, որի մի մասը պետք է երաշխիքներ լինեն Լեռնային Ղարաբաղի բնակչության համար։ Ռուսաստանը պատրաստակամություն էր հայտնել Մոսկվայում կազմակերպել երկու երկրների արտգործնախարարների հանդիպում։
