Եվրասիական տնտեսական միոթյունից (ԵԱՏՄ) Հայաստանի դուրս գալը և դեպի Եվրամիություն (ԵՄ) կողմնորոշվելու փորձերը կարող են լուրջ տնտեսական հետևանքների հանգեցնել, Մոսկվայում կազմակերպված բիզնես ֆորումում հայտարարել է «Տաշիր» ընկերությունների խմբի նախագահ, Հայ գործարարների ասոցիացիայի (ՀԳԱ) նախագահ Սամվել Կարապետյանը։
Ըստ նրա՝ ԵՄ-ի հետ համագործակցությունը հնարավոր է և անհրաժեշտ, բայց ոչ ԵԱՏՄ-ում կորուստների գնով։ Ինչպես հայտնում է ընկերությունների խմբի մամուլի ծառայությունը, Կարապետյանը նշել է, որ Երևանի անդամակցությունը ԵԱՏՄ-ին առանցքային դեր ունի երկրի տնտեսության կայունության և զարգացման գործում, ընդգծել միության հետագա ամրապնդման կարևորությունը։
Ներկայացնելով տվյալներ՝ նա նշել է, որ 2024 թվականին Հայաստանի՝ ԵԱՏՄ երկրների հետ առևտրաշրջանառությունը մեծացել է՝ հասնելով 12,7 մլրդ դոլարի, միևնույն ժամանակահատվածում ԵՄ-ի հետ կրճատվել է 14%-ով և կազմել 2 մլրդ դոլար։
Այս թվերը, Կարապետյանի կարծիքով, հստակ ցույց են տալիս, որ ԵԱՏՄ-ն ապահովում է Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառության մեծ մասը և հանդիսանում նրա հիմնական առևտրային գործընկերն ու երկրի տնտեսական կայունության հիմքը։
«ԵԱՏՄ-ից դուրս գալը և դեպի Եվրամիություն կողմնորոշվելու փորձերը կարող են լուրջ տնտեսական հետևանքների հանգեցնել»,- ընդգծել է Կարապետյանը։
Հայ գործարարների ասոցիացիայի նախագահի խոսքով՝ Ռուսաստանը երկրի էներգետիկ անվտանգության երաշխավորն է և Հայաստանի տնտեսության էներգառեսուրսների առանցքային մատակարարը։ Բացի այդ նշել է, թե ի՞նչ տնտեսական հետևանքներ կարող է ունենալ ԵԱՏՄ-ից դուրս գալը:
«Գազն ու նավթամթերքը մատակարարվում են կայուն և կայացած խողովակներով՝ Հայաստանի համար ձեռնտու պայմաններով։ Եթե Հայաստանը դուրս գա Եվրասիական տնտեսական միությունից, ապա գների և մատակարարումների կարգավորման միասնական մեխանիզմները կդադարեն գործել, ինչը նշանակում է, որ կբարձրանան գազի, նավթամթերքի և էլեկտրաէներգիայի գները։ Այսինքն՝ Հայաստանի ամբողջ տնտեսությունը կարող է լուրջ հարվածի ենթարկվել, որը կարող է հանգեցնել տնտեսության առանձին հատվածների կաթվածահարմանը և երկրի տնտեսական համակարգի կայունության խաթարմանը»,- ասել է Կարապետյանը:
Նա ընդգծել է, որ էներգետիկ անվտանգությունը միայն տնտեսական հարց չէ, այլ ռազմավարական գործոն, որից կախված է երկրի ապագան, իսկ ցանկացած քայլ, որը կարող է վտանգի տակ դնել անվտանգությունը, պետք է մանրակրկիտ հաշվի առնվի՝ ելնելով ոչ թե կարճաժամկետ քաղաքական հաշվարկներից, այլ ազգային իրական շահերից։
«Տաշիր» ընկերությունների խմբի հիմնադիրը կարևորել է ռուսական ներդրումների դերը՝ փաստելով, որ Ռուսաստանը պահպանում է իր կարգավիճակը՝ որպես Հայաստանում ամենամեծ ներդրող։
«Պարտավոր ենք ամրապնդել այս ռազմավարական ներդրումային միությունը: Կարծում եմ՝ ներդրումների հարցը միայն տնտեսական չէ, այն ապագայի հարց է, իսկ ընտրությունը պետք է կատարվի ազգային, Հայաստանի յուրաքանչյուր քաղաքացու իրական շահի` հավասարակշռված հաշվարկների հիման վրա»,- ասել է նա։
Կարապետյանը մատնանշել է նաև Ռուսաստանի և Հայաստանի ժողովուրդների միջև ընդհանուր արժեքները, բարեկամության և համագործակցության դարավոր ավանդույթները՝ ընդգծելով, որ միլիոնավոր հայեր ապրում և աշխատում են Ռուսաստանում՝ նպաստելով երկու երկրների զարգացմանը, և Ռուսաստանը մնում է արտասահմանում գտնվող հայկական սփյուռքի հիմնական երկիրը։
«Տաշիր» ընկերությունների խմբի նախագահն ամփոփելով՝ ասել է, որ «ԵՄ-ի հետ համագործակցությունը հնարավոր է և անհրաժեշտ, սակայն ոչ ԵԱՏՄ-ում կորուստների գնով»։
«Մենք կարող ենք և պետք է գործող համաձայնագրերի շրջանակներում շարունակենք խորացնել ԵՄ-ի հետ համագործակցությունը, սակայն առանց վտանգի տակ դնելու մեր ռազմավարական շահերը և տնտեսական կայունությունը։ Հայաստանի ապագան և բարգավաճումն ուղղակիորեն կախված են իրական տնտեսական ցուցանիշների վրա հիմնված` հավասարակշռված և մտածված որոշումներից։ Համոզված եմ՝ Հայաստանի զարգացման ուղին պետք է ընտրենք ոչ թե հույզերի ու գեղեցիկ խոստումների, այլ թվերի ու փաստերի հիման վրա։ Չենք կարող թույլ տալ ևս տասնամյակներ զբաղվել փորձարկումներով: Մեր ընտրությունը պետք է լինի հավասարակշռված, ճշգրիտ և առանց սխալների` այնպիսին, որն արդեն այսօր կտա իր արդյունքը և կդնի երկրի ապագայի ամուր հիմքերը»,- ընդգծել է Կարապետյանը։
Վերջինս ելույթում անդրադարձել է նաև հայկական գործարար համայնքի դերին՝ նկատելով, որ այն մնում է Հայաստանի տնտեսական բարգավաճման հիմքը և ցուցադրում է միասնություն և համախմբվածություն։ Կարապետյանի խոսքով՝ այս անհանգիստ ժամանակներում Ռուսաստանի հայ գործարարները ոչ միայն ամրապնդում են իրենց դիրքերը բիզնեսում, այլև ակտիվորեն աջակցում են իրենց պատմական հայրենիքին՝ ստեղծելով նոր աշխատատեղեր, ներդրումներ կատարելով առանցքային ոլորտներում և խթանելով երկու երկրների միջև առևտրատնտեսական կապերի զարգացումը։
«Այս միասնությունն էլ հենց մեր ուժն է, որը հաստատում է, որ չնայած բոլոր մարտահրավերներին, հայ գործարար համայնքը մնում է Հայաստանի տնտեսական կայունության և բարգավաճման հուսալի հենարանը»,- նշել է «Տաշիր» ընկերությունների խմբի նախագահը։
Կարդացեք Armenia Today-ի հատուկ ռեպորտաժը՝ «Հայաստանից լավ լոգիստիկ հանգույց սարքել»․ ի՞նչ են խոսել Armenian Business Forum 2024-ում
