Հայոց եկեղեցու պահպանության համահայկական խորհուրդը հակասահմանադրական է որակել վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի՝ Էջմիածնի կենտրոնական հրապարակում Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Գարեգին Բ-ին Վեհարանից հեռացնելու օրակարգով Էջիածնում հավաքի հրավիրելու հայտարարությունը։ Խորհուրդը զեկույցով Փաշինյանից պահանջել է ներողություն խնդրել և անհապաղ ու հրապարակավ հրաժարվել եկեղեցու հասցեին հնչեցրած անթույլատրելի հռետորաբանությունից։
«Վարչապետի այս հայտարարությունը, ինչպես նաև շրջանառվող տեղեկությունները կաթողիկոսական նստավայրի բռնի զավթման և Ամենայն Հայոց կաթողիկոսին հրաժարական պարտադրելու ծրագրերի մասին, աղաղակող սահմանազանցում են` հակասահմանադրական բռնարարք և սրբապղծություն հոգևոր սրբավայրի նկատմամբ։ Վարչապետի հռետորաբանությունը և ենթադրյալ գործողությունները հատում են նաև իրավական «կարմիր գիծը» ներպետական մակարդակում։ Պետական իշխանությունը, փորձելով «գլխատել» եկեղեցու ինստիտուտը, ըստ էության, թիրախավորում է հայ ինքնության վերջին անդրդվելի սյունը։ Նման քայլը ստեղծում է ծայրահեղ վտանգավոր նախադեպ, որը կարող է ունենալ կործանարար հետևանքներ»,- ասված է զեկույցում։
Խորհուրդը հիշեցրել է, որ Հայոց եկեղեցու հայրապետի ընտրությունը և նրա լիազորությունների դադարման կարգը հանդիսանում են բացառապես եկեղեցական կանոնական գործընթացներ։
«Որևէ պետական մարմին իրավասու չէ միջամտելու եկեղեցու ներքին որոշումներին։ 2007 թվականին «Հայաստանի Հանրապետության և Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ եկեղեցու հարաբերությունների մասին» օրենքը հստակեցրել է, որ պետությունը չպետք է խոչընդոտի եկեղեցու առաքելության իրականացմանը։ Բռնի ներխուժումը Մայր Աթոռի տարածք կամ Ամենայն Հայոց կաթողիկոսին հարկադրանքով լիազորություններից զրկելը ոչ միայն խորապես հակասում են Սահմանադրությանը, այլև հանդիսանում են քրեորեն պատժելի արարքներ ՀՀ գործող քրեական օրենսգրքով»,- շեշտել են խորհրդում։
Միջազգային իրավական նորմերը հիշատակելով՝ խորհրդից շեշտել են, որ անհրաժեշտության դեպքում Ազգային ժողովը պետք է վարչապետի նկատմամբ կիրառի սահմանադրական պատասխանատվության մեխանիզմներ՝ պաշտպանելու սահմանադրական կարգը և հանրային համերաշխությունը։
«Միջազգային ներմերով՝ պետությունը չպետք է միջամտի կրոնական կազմակերպությունների զուտ ներքին խնդիրներին, հատկապես առաջնորդների ընտրության կամ փոփոխության հարցերում։ Հոգևոր առաջնորդի նշանակումն ու փոփոխությունը կրոնական ազատության հիմքում ընկած անքակտելի իրավունք է, և դրանց վրա պետական ցանկացած ճնշում կոպտորեն խախտում է այդ ազատությունը»,- ասված է զեկույցի մեջ:
Այս զեկույցով խորհուրդը նաև նախազգուշացրել է. «Էջմիածնի տարածք ցանկացած ապօրինի ներխուժում կամ զավթման փորձ կդիտարկվի ոչ միայն որպես խուլիգանական կամ հրահրողական գործողություն, այլև որպես հայ ժողովրդի հոգևոր-մշակութային արժեքի դիտավորյալ ոտնահարում և ազգային անվտանգության դեմ ուղղված արարք»։
Խորհուրդը Փաշինյանի՝ Մայր Աթոռի տարածքում զանգվածային անկարգություն հրահրելու հնարավոր քայլերը կանխելու կոչով դիմել է ՀՀ իրավապահ մարմիններին, խորհրդարանին, միջազգային քրիստոնեական, իրավապաշտպան և դիվանագիտական կառույցներին, «հայ ժողովրդի հավատավոր զավակներին՝ հայրենիքում և սփյուռքում»։
Մայիսի 29-ից սկսած վարչապետը սոցիալական ցանցերում հայհոյանքներով լի մի շարք գրառումներ էր արել Հայ Առաքելական եկեղեցու ներկայացուցիչների հասցեին, իսկ ավելի ուշ հանդես եկել նոր կաթողիկոս ընտրելու կոչով՝ կասկածի տակ դնելով նրա՝ կուսակրոնության ուխտի պահպանումը։ Փաշինյանը հուլիսի 8-ին հայտարարել էր, որ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը «զավթված է հակաքրիստոս, շնաբարո, ապազգային, ապապետական խմբակի կողմից»՝ հավելելով, որ պատրաստվում է Վեհարանի «ազատագրումն առաջնորդել անձամբ»։
Իրավապահ մարմինները հունիսի 25-ի և 27-ի խուզարկություններից հետո երկու ամսով կալանավորել էին Բագրատ արքեպիսկոպոս Գալստանյանին, Շիրակի թեմի առաջնորդ Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանին, ինչպես նաև շարժման 14 աջակցի։ Գալստանյանը և «Սրբազան պայքարի» աջակիցները մեղադրվում են պետական հեղաշրջման և ահաբեկչության նախապատրաստության փորձ կազմակերպելու մեջ։ Նրանցից ոչ ոք չի ընդունում մեղադրանքը:
Կարդացեք նաև՝
«Պայքար՝ մեր ձևով». Երևանում հավաք ու երթ է անցկացվել՝ ի աջակցություն Սամվել Կարապետյանի
Ինչո՞ւ են Սամվել Կարապետյանին կալանավորել. եկեղեցի, քաղաքականություն, ներդրումային ռիսկեր
«Չուլանացված» եկեղեցիներից մինչև կաթողիկոսի փոփոխության կոչ․ ի՞նչ օրակարգ է փորձում պարտադրել Փաշինյանը
