Հայ նկարիչների աշխատանքների հիման վրա շարֆեր արտադրող «Արտույտ» ընկերության հիմնադիր Արևիկ Առաքելյանը Armenia Today-ին պատմել է հայկական ապրանքանիշի ստեղծման պատմությունն ու ապագայի պլանները։ «Արտույտ» ապրանքանիշը, որը ստեղծում է շարֆեր, թևնոցներ և նույնիսկ հայ նկարիչների գործեր պատկերող փողկապներ, ներդրումներ է ստացել Հայ գործարարների ասոցիացիայից։ Armenia Today-ն ուսումնասիրել է, թե ինչպես է հայկական ապրանքանիշին հաջողվել մեկ տարվա ընթացքում համաշխարհային ճանաչում ձեռք բերել:
Armenia Today-ը շարունակում է Հայ գործարարների ասոցիացիայի Buissup Global Forum մրցույթի հաղթող ստարտափների մասին ցանկը, ովքեր ներդրումներ են ստացել բիզնեսի զարգացման համար։
Ինչպե՞ս է ծնվել «Արտույտ» ապրանքանիշի ստեղծման գաղափարը
«Արտույտը» մանկության երազանք է՝ խոստովանում է Արևիկը. 2000-ականներին, երբ Առաքելյանը նոր էր ընդունվում համալսարան, Հայաստանում ընդունված չէր խոսել նորաձևության մասին։
«Մանկուց եմ երազել համատեղել արվեստն ու նորաձևությունը, բայց 2000-ականներին, երբ ընդունվում էի համալսարան, Հայաստանում նորաձևության մասին խոսելն առնվազն ծիծաղելի էր։ Սովորելու հնարավորություն ևս չկար։ Ես ավարտել եմ Երևանի պետական համալսարանի արևելագիտության ֆակուլտետը, բայց երբեք չեմ աշխատել իմ մասնագիտությամբ»,- պատմում է նա։
Ավարտելով Երևանի պետական համալսարանի արևելագիտության ֆակուլտետը, այնուհետև աշխատելով մի քանի ընկերություններում՝ Արևիկը չի հրաժարվել սեփական ապրանքանիշի ստեղծման մտքից։
«2016 թվականին բազմաթիվ ճամփորդություններից հետո ինձ համար պարզ դարձավ, որ հայ արվեստն այնքան էլ հայտնի չէ աշխարհին։ Այսպես ծնվեց ընկերություն ստեղծելու գաղափարը, որը ճանաչելի կդարձներ հայկական արվեստը թե՛ Հայաստանում, թե՛ արտերկրում»,- պատմում է ընկերության հիմնադիրը։
Առաքելյանի խոսքով՝ այս գաղափարը կիսել է իր գործընկեր Հովհաննես Պետրոսյանի հետ, ում հետ այն ժամանակ աշխատել է միջազգային ընկերությունում, և որոշել են ստեղծել «Արտույտ»-ը։
Ճանապարհի սկիզբը
Ընկերությունը հիմնադրվել է 2016 թվականին։ Ապրանքանիշի հիմնադիրը խոստովանում է, որ սկզբում իրենց ոչ ոք չէր ճանաչում, իսկ թանգարանների ու արվեստագետների հետ համագործակցության մասին խոսելը չափազանց դժվար էր, քանի որ չկար վստահություն։ Չնայած դրան, առաջին թանգարանը, որի հետ սկսել է համագործակցել «Արտույտը», Մատենադարանն էր։ Ավելի ուշ ընկերությունը պայմանագրեր է կնքել Երվանդ Քոչարի և Սերգեյ Փարաջանովի, ինչպես նաև Ժամանակակից արվեստի թանգարանների հետ։ Առաջին նկարիչը, ով համաձայնել է համագործակցել «Արտույտի» հետ, ըստ Արևիկի, Միհրան Ավետիսյանն է. «Սա ժամանակակից աբստրակտ նկարիչ է, ես նրա նկարները հանդիպել եմ մասնավոր հավաքածուներում»,- պատմել է Առաքելյանը։
Արտադրության գործընթացի մասին
Առաջին հերթին՝ «Արտույտը» պայմանագիր է կնքում թանգարանի կամ նկարչի հետ՝ բրենդը նրանցից ստանում է ստեղծագործությունների օգտագործման իրավունքը և վճարում տոկոսներ ցանկացած ապրանքի վաճառքից։ Սկզբում ընկերությունն արտադրում էր կանացի շարֆեր պոլիեսթերից։
«Այնուհետև, որոշ ժամանակ անց, մեզ առաջարկեցին մասնակցել Միլանի նորաձևության շաբաթներին։ Սրա հետ կապված մենք սկսեցինք փնտրել մետաքս արտադրողների։ Մենք փնտրում էինք մետաքսե արտադրություն Չինաստանում, ԱՄՆ-ում, Ֆրանսիայում, Անգլիայում, բայց կանգ առանք Իտալիայի վրա, քանի որ որակական առումով այն բարձր է։ Այժմ տեսականին ներառում է բնական շարֆեր և մետաքսից պատրաստված շարֆեր, իսկ տեսականին շատ ավելի լայն է՝ շարֆեր, շապիկներ, փողկապներ, մազակալներ»,- պատմում է նա։
Արտադրության ամենակարևոր և ամենաերկար փուլը ստեղծագործողների բնօրինակ ստեղծագործության պատկերների թվայնացումն է և դրանց մշակումը կտորի վրա հետագա տպագրության համար։ «Երևանում տեղի է ունենում աշխատանքի ամենաերկար փուլը՝ էսքիզի ֆայլ, ձևավորում և ամբողջ մշակում։ Սկզբում ճիշտ գործվածքն ու տպագրությունը գտնելը բավականին բարդ ու լուրջ գործընթաց էր։ Այժմ ամբողջ արտադրական գործընթացը տեղի է ունենում իտալական Կոմո քաղաքում, իսկ թվայնացումը՝ Հայաստանում։ Մեկ շարֆ ստեղծելու համար պահանջվում է երկու ամիս»,- նշել է ապրանքանիշի հիմնադիրը։
Առաջին մետաքսի հավաքածուն
Առաջին մետաքսի հավաքածուն ստեղծվել է Փարաջանովի կոլաժների հիման վրա։ Այն արտերկրում դարձել է բրենդի այցեքարտը, նշում է Առաքելյանը։ Հավաքածուի ոգեշնչումը նկարչի «Զղջում» աշխատանքն էր՝ Պինտուրիկիոյի և Ռաֆայելի թեմայի վարիացիան, որը տեղ է գտել «Արտույտի» շարֆի վրա:
«Մենք համագործակցում ենք նաև Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի թանգարանի հետ։ Ստեղծում ենք շարֆեր՝ հիմնվելով, ասենք, վարագույրի մի կտորի կամ այս թանգարանի մշակութային հետաքրքրություն ներկայացնող իրի վրա։ Անցյալ տարվանից սկսել ենք մետաքսե փողկապներ, ինչպես նաև տղամարդկանց մետաքսե թաշկինակներ արտադրել։ Կա նաև տղամարդկանց և կանանց ձմեռային շարֆերի հավաքածու»,- ասում է նա։
Ապրանքանիշի հիմնադիրը խոստացել է շուտով հետաքրքիր նոր ապրանքներ, սակայն փակագծերը չի վացում, թե որոնք են, որպեսզի «անակնկալ լինի»։ «Արտույտը» հիմնադրումից ի վեր վաճառել է ավելի քան 34 հազար շարֆ Հայաստանում, Ղազախստանում, ԱՄՆ-ում և եվրոպական մի շարք երկրներում։ Հայկական ապրանքանիշի շարֆեր կրում են Գերմանիայի նախկին կանցլեր Անգելա Մերկելը, ձեռնարկատեր և ռեալիթի հեռուստաաստղ Քիմ Քարդաշյանը, Իտալիայի նախագահի դուստրը։
«Կա մի զվարճալի պատմություն Քարդաշյանների մասին. 2018 թվականին, երբ Քիմը ժամանեց Հայաստան, մենք, շատերի օրինակով, որոշեցինք նրան նվեր անել՝ մի քանի շարֆ ուղարկեցինք։ Որոշ ժամանակ անց նա սոցցանցերում հրապարակել է իր լուսանկարը՝ մեր շարֆով։ Իսկ Քովիդի ժամանակ նա Ֆեյսբուքում կոչ արեց աջակցել Հայաստանում փոքր և միջին բիզնեսին և տեղադրեց մեր ընկերության լուսանկարը»,- պատմում է Արևիկը։
Ընկերությունը ժամանակին ստացել է ամերիկյան շուկա մուտք գործելու համար անհրաժեշտ ներդրումները «Buissup» ֆորումի շրջանակներում, որը Հայաստանում անց է կացվում Հայ ձեռներեցների ասոցիացիայի կողմից։ Ընդհանուր առմամբ՝ ներկայացվել է մոտ 390 հայտ, որից 10-ը բավարարվել է, այդ թվում՝ «Արտույթի» հայտը, քանի որ ընկերությունը գոյություն ունեցող բիզնես էր, և բացի այդ, ֆորումի կազմակերպիչները հետաքրքրված էին բիզնեսի ուղղությամբ, կիսվել է ապրանքանիշի հիմնադիրը։
Ընկերությունն իր ներդրումն է ունեցել նաև ռուսական կինոյի հանրահռչակման գործում։ 2023 թվականին Արտույտը թողարկել է մետաքսե շարֆերի սահմանափակ հավաքածու՝ նվիրված հայ կինոյի 100-ամյակին և նվիրված հոբելյանական՝ «Ոսկե ծիրան» 20-րդ միջազգային կինոփառատոնին, որն անցկացվել էր Երևանում հուլիսի 9-16-ը։ Հավաքածուն ներառում էր ընդամենը 10 մետաքսե շարֆ։
Ապագայի ծրագրեր
«Արտույտը» մասնակցում է միջազգային ցուցահանդեսների, իսկ 2017 թվականից տարին երկու անգամ՝ Միլանի նորաձևության շաբաթին, ասել է ընկերության հիմնադիրը։ Նախորդ տարվա Միլանի նորաձևության շաբաթում Գայանե Խաչատրյանի ստեղծագործությունների հիման վրա ստեղծված «Արտույթի» հավաքածուն առաջին տեղն է զբաղեցրել «Աքսեսուարներ» անվանակարգում. մրցույթը նվիրված էր Ջանի Վերսաչեի մահվան 25-րդ տարելիցին։
«Հոկտեմբերին ընկերությունն իր արտադրանքը կներկայացնի Դուբայում կայանալիք Նորաձևության համաշխարհային շաբաթին։ Մեր անմիջական ծրագրերն են՝ ավելի ամուր դիրքեր գրավել ամերիկյան շուկայում, ինչպես նաև դուրս գալ Մեծ Բրիտանիայի և Ճապոնիայի շուկաներ»,- եզրափակել է Առաքելյանը։
Կարդացեք նյութը և դիտեք Հայ գործարարների ասոցիացիայի կողմից ներդրումներ ստացած նախագծերի մասին Armenia Today-ի ռեպորտաժները։
Ինչպես է Արարատի մարզի Դարակերտ գյուղի հայ կենսաբան 26-ամյա Դավիթ Սխտորյանը սունկ աճեցնում սուրճի մրուրի և հացահատիկի օգնությամբ։
Հայ զինվորականների համար հատուկ հագուստ մշակող ԶԳՍՏ ընկերության մասին։
Medu.am ընկերության մասին, որը բարձրացնում է բժիշկների որակավորումը՝ առանց համակարգչից հեռանալու»։
