Christian Solidarity International (CSI) իրավապաշտպան կազմակերպությունը կոչ է արել ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենին հասնել ՄԱԿ-ի բանաձևի ընդունմանը, որը պարտավորեցնում է Բաքվին ապահովել հայերի վերադարձը Լեռնային Ղարաբաղ և ազատ արձակել հայ գերիներին։
«Միացյալ Նահանգները պետք է առաջ քաշի ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի 1999 թվականի Կոսովոյի 1244 բանաձևի օրինակով բանաձևը, որը կոչ է անում Լեռնային Ղարաբաղ վերադարձի համար ստեղծել անվտանգ միջավայր փախստականների և տեղահանվածների , ապահովել միջազգային քաղաքացիական ներկայություն, ստեղծել անցումային վարչակազմ և մարդասիրական օգնություն տրամադրել»,- ասված է հաղորդագրության մեջ։
CSI տնօրեն Ջոն Էյբների՝ Բայդենին ուղղված նամակում ընդգծվում է նաև Բաքվի դեմ պատժամիջոցների կիրառման կարևորությունը՝ պահանջելով ազատ արձակել հայ ռազմագերիներին, զորքերը դուրս բերել հայկական տարածքից և արցախցիներին թույլ տալ վերադառնալ Լեռնային Ղարաբաղ։
Էյբները հայտարարել է նաև Հայաստանի վրա հարձակման սպառնալիքի մասին՝ կապված 2020 թվականի պատերազմի ավարտից հետո ադրբեջանցիների կողմից նոր տարածքների գրավման հետ։ «Այսպիսով, Ադրբեջանն ու Թուրքիան գերիշխում են հայկական պետության վրա, որն ի վիճակի չէ պաշտպանել հայ ժողովրդին և իր սահմանները։ Հայաստանի կառավարությունը, վախենալով հետագա ագրեսիայից, հրապարակայնորեն ցուցադրում է Ադրբեջանի հետ կապիտուլյացիայի պայմանագիր կնքելու իր հուսահատ պատրաստակամությունը»,- պարզաբանել է նա։
Իրավապաշտպանը մեղադրել է Վաշինգտոնին Ռուսաստանի, Չինաստանի և Իրանի տարածաշրջանային ազդեցության դեմ պայքարելու համար նեոօսմանյան և հակահայկական առանցք ընտրելու մեջ։ Նա հիշեցրել է բռնապետերի անպատժելիության սպառնալիքի մասին Բայդենի խոսքերը և հայտարարել է նախագահի վարչակազմի կողմից այս ուղղությամբ քայլերի բացակայության մասին։ «Որպես կանոնների վրա հիմնված աշխարհակարգի ջատագովի՝ ՄԱԿ-ի կանոնադրությամբ և մարդու իրավունքների միջազգային փաստաթղթերում ամրագրված Միացյալ Նահանգների ուժն ու հեղինակությունը կավելանա առաջնորդության նման դրսևորմամբ», – եզրափակել է Էյբները:
Սեպտեմբերի 19-ին Ադրբեջանը լայնամասշտաբ հարձակում էր սկսել Արցախի Հանրապետության նկատմամբ, որի հետևանքով զոհվել է ավելի քան 200, վիրավորվել՝ ավելի քան 300 արցախցի, գերեվարվել են 16-ը, խոշտանգվել՝ 14-ը, անհետ կորել՝ 42-ը։ ԼՂ-ից ՀՀ է բռնի տեղահանվել 100․632 մարդ։
Արցախից բռնի տեղահանվածների հետվերադարձի անհրաժեշտության մասին հայտարարել է նաև Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանը։