Բաքվում այսօր շարունակվել է Արցախի նախկին պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանի գործով բեմադրված դատավարության նիստը։ Ադրբեջանական լրատվամիջոցները լուսանկար են հրապարակել, որտեղ երևում է, թե որքան է փոխվել փետրվարի 19-ից ի նշան Բաքվի անօրինական դատավարության դեմ բողոքի հացադուլի մեջ գտնվող Վարդանյանը։
Վերջինիս նախկին հացադուլը տևել էր 20 օր՝ մինչև ապրիլի 24-ը։ Վարդանյանի դեմ կազմակերպված դատավարության նիստում ցուցմունք է տվել մի վկա՝ «Ղարաբաղում բնակվող ծագումով հայ մարդ»։ Նա հայտարարել է, որ Վարդանյանն իբր «հովանավորել և ֆինանսավորել է 45-50 տարեկան մարդկանց ստորաբաժանումների ստեղծումն Ադրբեջանի դեմ ռազմական գործողությունների համար»։ «Վկան» պնդել է, որ ստորաբաժանումներին միանալու և զինվորական պատրաստություն անցնելու համար «մարդկանց վճարվել է 700-2000 դոլար»։
Գործարար, բարերար, Արցախի նախկին պետնախարար Վարդանյանը Լեռնային Ղարաբաղ էր տեղափոխվել 2022 թվականի սեպտեմբերին։ Նա Արցախի Հանրապետության պետական նախարար էր նշանակվել 2022 թվականի նոյեմբերին, սակայն պաշտոնը լքել էր 2023 թվականի փետրվարի վերջին։ 2023 թվականի սեպտեմբերի 27-ին՝ Արցախի վրա Ադրբեջանի հարձակումից հետո, Վարդանյանը Հայաստանի սահմանին ձերբակալվել էր Ադրբեջանի սահմանապահ ծառայության կողմից։ Նրան այժմ Բաքվի բանտում սպառնում ցմահ ազատազրկում։
Փետրվարի 19-ին Վարդանյանը հացադուլ էր հայտարարել և համաշխարհային առաջնորդներին, միջազգային կազմակերպություններին և իրավապաշտպաններին կոչ էր արել ուշադրություն դարձնել Բաքվում տեղի ունեցող անօրինական գործընթացներին։ Փետրվարի 26-ին փաստաբան Ջարեդ Գենսերը հայտնել էր նրա վիճակի կտրուկ վատթարացման մասին։ Վարդանյանն իր ընտանիքի և գործընկերների հետ 2001-2023 թվականներին ավելի քան 700 միլիոն դոլար էր ներդրել Հայաստանում, Արցախում և տարբեր բարեգործական ծրագրերում։ Ապրիլին նա առաջադրվել էր 2024 թվականի Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի՝ իր բարեգործական և մարդասիրական գործունեության համար։
2024-ի դեկտեմբերին Բաքուն դատարան էր հանձնել Ադրբեջանում ապօրինի պահվող 15 անձանց, այդ թվում՝ Արցախի նախկին առաջնորդների քրեական գործը։ Նրանք մեղադրվում են 2548 դրվագով։ Հունվարի 17-ին Բաքվում սկսվել էին Արցախի առաջնորդների դատավարությունները:
Գործով անցնում են Արցախի նախկին նախագահներ Արկադի Ղուկասյանը, Արայիկ Հարությունյանը և Բակո Սահակյանը, Վարդանյանը, Արցախի ԱԺ նախագահ Դավիթ Իշխանյանը, ԱԳ նախկին նախարար Դավիթ Բաբայանը, պաշտպանության նախկին նախարար Լևոն Մնացականյանը, Արցախի պաշտպանության բանակի հրամանատարի նախկին առաջին տեղակալ Դավիթ Մանուկյանը, ինչպես նաև Գարիկ Մարտիրոսյանը, Մելիքսեթ Փաշայանը, Դավիթ Ալավերդյանը, Գուրգեն Ստեփանյանը, Լևոն Բալայանը, Մադաթ Բաբայանը, Վասիլի Բեգլարյանը և Էրիկ Ղազարյանը: Վարդանյանի գործն առանձին է քննվում։ Նրան սպառնում է ցմահ ազատազրկում Բաքվի բանտում։
Փետրվարի 19-ին նախկին պետնախարարը հացադուլ էր հայտարարել և դիմել աշխարհի առաջնորդներին, միջազգային կազմակերպություններին և իրավապաշտպաններին՝ հորդորելով ուշադրություն դարձնել Բաքվում տեղի ունեցող անօրինական գործընթացներին։ Փետրվարի 26-ին Վարդանյանի փաստաբան Ջարեդ Գենսերը հայտնել էր նրա առողջական վիճակի կտրուկ վատթարացման մասին։
Մարտի 5-ին կայացած ԱԺ-կառավարություն հարցուպատասխանի ժամանակ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր, որ խաղաղության պայմանագրի ուղղությամբ գործադրվող ջանքերը մեկն են այն գործողություններից, որը նպաստ կբերի գերիների և մյուս հարցերի լուծմանը։ Մարտի 6-ին Գենսերը թվարկել էր այն գործողությունները, որոնք կարող էին անել ՀՀ իշխանությունները՝ գերիներին ազատելու համար։
Մարտի 7-ին Վարդանյանն իր ընտանիքի միջոցով փոխանցել էր ձայնային հաղորդագրություն, որում կոչ էր անում խաղաղություն՝ հիմնված մարդկային հիմնարար արժեքների և արժանապատվության վրա։