Արցախի նախկին պետնախարար, գործարար Ռուբեն Վարդանյանի որդին՝ Դավիթ Վարդանյանը, միջազգային հանրությանը, աշխարհասփյուռ հայությանն ուղղված իր կոչում ահազանգել է Բաքվում ապօրինի պահվող հորը խոշտանգումների ենթարկելու, ինչպես նաև հայ ժողովրդին սպառնացող վտանգի մասին։
«Պատրանք է մտածել, որ միայն այն պատճառով, որ մենք ֆիզիկապես ապրում ենք Լոս Անջելեսում, Բոստոնում, Փարիզում, Լոնդոնում կամ Երևանում, ապահով ենք հայերի դեմ ագրեսիայից: Եթե հայ բանտարկյալները, այդ թվում՝ իմ հայրը, ազատ չարձակվեն, ոչ մի հայ ապահով չի լինի։ Սա Ադրբեջանի կառավարության կողմից աշխարհի բոլոր հայերին ուղարկված հստակ ուղերձն է։ Մենք բոլորս պետք է համախմբվենք, որ չթույլատրենք հայերի հետապնդումն իրենց կրոնի կամ էթնիկ պատկանելության համար»,- ասել է Վարդանյանի որդին։
Նա ընդգծել է, որ պետք է մի կողմ թողնել տարաձայնությունները և, որպես աշխարհասփյուռ հայեր, հանդես գալ միասնական ճակատով։
«Հորս ցմահ ազատազրկում է սպառնում մի երկրում, որը դաժան վերաբերմունք է ցուցաբերում իր քաղաքացիների նկատմամբ։ Մենք բոլորս գիտենք, որ Ադրբեջանում չկա անկախ դատական համակարգ, և որ այդ բոլոր դատավարությունները քաղաքական դրդապատճառներ ունեն: Ցավոք, իմացանք, որ հայրս հացադուլ է հայտարարել՝ վտանգելով իր կյանքը։ Չի բացառվում, որ նրան նորից խոշտանգեն։ Եթե մենք հիմա չխոսենք, վտանգի տակ կդնենք հայերի ապագա սերունդներին, մեր ազգի գոյատևումը»,- նշել է նա։
Վարդանյանն առաջարկել է, որ ԱՄՆ-ի հայերը կապ հաստատեն երկրի իշխանական օղակների տարբեր ներկայացուցիչների հետ, նամակներ ուղարկեն սենատորներին, հարցը քննարկեն հոգևորականների հետ և օգտագործեն քրիստոնեական համայնքի կազմակերպչական ներուժը Բաքվի վրա ճնշումը մեծացնելու համար։ Նա վստահ է, որ այս թեմային ջանասիրաբար ուշադրություն դարձնելը հայ բանտարկյալների ազատ արձակումը կդարձնի Վաշինգտոնի օրակարգի կարևոր հարցերից մեկը։
Վարդանյանը հացադուլ էր հայտարարել նաև 2024 թվականի ապրիլին՝ պահանջելով անհապաղ և անվերապահորեն ազատ արձակել իրեն և Բաքվում ապօրինաբար պահվող մյուս հայ բանտարկյալներին։ Ընտանիքի հորդորից հետո նա դադարեցրել էր հացադուլը։
2024-ի դեկտեմբերին Բաքուն դատարան էր հանձնել Ադրբեջանում ապօրինի պահվող 15 անձանց, այդ թվում՝ Արցախի նախկին առաջնորդների քրեական գործը։ Նրանք մեղադրվում են 2548 դրվագով։ Հունվարի 17-ին Բաքվում սկսվել էին Լեռնային Ղարաբաղի ութ քաղաքական և ռազմական առաջնորդների դատավարությունները:
Գործով անցնում են Արցախի նախկին նախագահներ Արկադի Ղուկասյանը, Արայիկ Հարությունյանը և Բակո Սահակյանը, Վարդանյանը, Արցախի ԱԺ նախագահ Դավիթ Իշխանյանը, ԱԳ նախկին նախարար Դավիթ Բաբայանը, պաշտպանության նախկին նախարար Լևոն Մնացականյանը, Արցախի պաշտպանության բանակի հրամանատարի նախկին առաջին տեղակալ Դավիթ Մանուկյանը, ինչպես նաև Գարիկ Մարտիրոսյանը, Մելիքսեթ Փաշայանը, Դավիթ Ալավերդյանը, Գուրգեն Ստեփանյանը, Լևոն Բալայանը, Մադաթ Բաբայանը, Վասիլի Բեգլարյանը և Էրիկ Ղազարյանը: Վարդանյանի գործն առանձին է քննվում։ Նրան սպառնում է ցմահ ազատազրկում Բաքվի բանտում։
Փետրվարի 19-ին նախկին պետնախարարը հացադուլ էր հայտարարել և դիմել աշխարհի առաջնորդներին, միջազգային կազմակերպություններին և իրավապաշտպաններին՝ հորդորելով ուշադրություն դարձնել Բաքվում տեղի ունեցող անօրինական գործընթացներին։ Փետրվարի 25-ին ադրբեջանական լրատվամիջոցները հայտնել էին, որ «գործով» հաջորդ նիստում Վարդանյանն ասել է, որ իրեն վատ է զգում հացադուլի պատճառով, որից հետո դատավորն ընդմիջում էր հայտարարել բուժզննման համար։
Փետրվարի 26-ին Վարդանյանի փաստաբան Ջարեդ Գենսերը հայտնել էր նրա առողջական վիճակի կտրուկ վատթարացման մասին։