Ամերիկյան իրավապաշտպան «Ճշմարտության և արդարության կենտրոն» ՀԿ-ն դիմել է Ադրբեջանի կառավարությանը՝ կոչ անելով թույլ տալ մի խումբ հարգված միջազգային իրավաբանների այցելել Բաքու և մասնակցել հայ բանտարկյալների առաջիկա դատավարություններին, որոնք կսկսվեն հունվարի 17-ին, հայտնում է Asbarez հրատարակությունը։
«Այս բանտարկյալներն ապօրինի պահվում են նախնական կալանքի տակ՝ շինծու մեղադրանքներով՝ առանց օրինական իրավական պաշտպանության հասանելիության: Նրանք գործնականում կապ չունեն ընտանիքի անդամների հետ։ Սպասվում է, որ այս դատավարությունները կլինեն փակ և գաղտնի, քանի դեռ նրանց հասանելի չեն լինի միջազգային դիտորդները, որոնք կարող են պատասխանատվության ենթարկել Ադրբեջանի դատական համակարգը», – ասել է կենտրոնի նախագահ Գոռ Մնացականյանը:
Ադրբեջանից վիզաներ սպասող միջազգային դիտորդների թվում են.
- Անա Մարիա Կարեագա՝ Հիշողության տարածության ինստիտուտի և Ատլանտայի համալսարանի Մարդու իրավունքների ուսումնասիրության ինստիտուտի տնօրեն։
- Կլաուդիա Վիվիանա Ռոկա՝ իրավաբան, Արգենտինայի իրավաբանների ասոցիացիայի նախագահ, Արգենտինայի Պլազա դե Մայոյի և Մորենոյի ազգային համալսարանի մայրերի ազգային համալսարանի պրոֆեսոր։
- Իրեն Վիկտորիա Մասիմինո՝ իրավաբան, մարդու իրավունքների և միջազգային քրեական իրավունքի փորձագետ, Բուենոս Այրեսի Գերագույն քրեական դատարանի նախկին զեկուցող, իրավունքի պրոֆեսոր։
- Ավի Սինգհ՝ ավագ փաստաբան և միջազգային քրեական իրավունքի մասնագետ, ԱՄՆ։
«Ճշմարտության և արդարության կենտրոն» ՀԿ-ն Ադրբեջանի իշխանություններին կոչ է անում անհապաղ միջոցներ ձեռնարկել վիզաներ տրամադրելու և այցի ընթացքում դիտորդների անվտանգությունն ապահովելու համար:
«Ճշմարտության և արդարության կենտրոնը» ԱՄՆ-ում հինված շահույթ չհետապնդող իրավապաշտպան կազմակերպություն է, որը բաղկացած է ծագումով հայ իրավաբաններից և իրավապաշտպաններից: Նրա առաքելությունն է ձայնի իրավունք տալ պատերազմական հանցագործություններից և ցեղասպանությունից տուժածներին:
Ըստ ադրբեջանական ԶԼՄ-ների՝ հունվարի 17-ին կմեկնարկի Բաքվի բանտում ապօրինի պահվող Արցախի նախկին պետնախարար, գործարար Ռուբեն Վարդանյանի և Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանի գործով դատաքննությունը։
Դեկտեմբերի 17-ին Ադրբեջանի գլխավոր դատախազության մամուլի ծառայությունը հայտնել էր, որ Բաքվի բանտում պահվող արցախյան ռազմական և քաղաքական ղեկավարության գործը փոխանցվել էր դատարան։ Ադրբեջանի դատախազները Վարդանյանի նկատմամբ շուրջ 45 հնարավոր մեղադրանքների նոր փաթեթ էին առաջադրել, որով նրան սպառնում է ցմահ ազատազրկում, հաղորդել էր Վարդանյանի պաշտպանական թիմը: 2024-ի դեկտեմբերի 28-ին Բաքուն Վարդանյանի դեմ հարուցված քրեական գործն ուղարկել էր զինվորական դատարան։
Բաքուն 2024-ի հունվարին հաստատել էր 23 հայ գերիների առկայությունը, որոնցից 17-ը գերեվարվել էին 2023 թվականի սեպտեմբերին Արցախի վրա հարձակումից հետո։ Նրանց թվում Արցախի նախկին ղեկավարներն են։ 2023-ի սեպտեմբերի վերջին Ադրբեջանի իշխանություններն առևանգել էին Արցախի նախկին պետնախարար Վարդանյանին, ԱՀ պաշտպանության նախկին նախարար Լևոն Մնացականյանին, Արցախի ՊԲ հրամանատարի նախկին առաջին տեղակալ Դավիթ Մանուկյանին, նախկին արտգործնախարար Դավիթ Բաբայանին, Արցախի նախկին նախագահներ Արկադի Ղուկասյանին, Բակո Սահակյանին և Հարությունյանին, ինչպես նաև ԱԺ նախագահ Դավիթ Իշխանյանին։
