«Հայաստան» խմբակցությունը չի մասնակցի ԵՄ-ին երկրի անդամակցության գործընթացի մեկնարկի նախագծի քվեարկությանը, ասել է խմբակցության ղեկավար Սեյրան Օհանյանը։ Միաժամանակ, իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունը հայտարարել է այս նախագծին «կողմ» քվեարկելու մտադրության մասին՝ խնդրելով 20 րոպե ընդմիջում՝ քվեարկությունից առաջ քննարկելու համար։
Հայաստանի՝ Եվրամիությանն անդամակցելու նախագիծը, ըստ Օհանյանի, օրենք չէ, քանի որ վարքագծի կանոններ չի սահմանում։ Նա կարծում է, որ ԵՄ-ին անդամակցելու համար անհրաժեշտ է հանրաքվե, որի նախաձեռնությունը Սահմանադրության համաձայն՝ պատկանում է կառավարությանը։ Ըստ նրա՝ անդամակցության այլ մեխանիզմներ Սահմանադրությունը չի նախատեսում, և այս նախագիծը կարող է դիտվել միայն որպես հայտարարություն։
Օհանյանը նշել է, որ Հայաստանը դեռևս չի դիմել ԵՄ-ին անդամակցելու համար, ինչպես որ ԵՄ-ն այս հարցում քաղաքական դիրքորոշում չի ներկայացրել։ Նման նախագիծն առաջ մղելու փորձերը, ըստ պատգամավորի, կարող են խաթարել Հայաստան-ԵՄ հարաբերությունները՝ շեղելով ԵՄ-Հայաստան Համապարփակ և ընդլայնված համագործակցության համաձայնագրի (CEPA) իրականացումը, որն ստորագրվել էր 2017 թվականին։
Հայաստանը, նրա խոսքով, հեռու է Կոպենհագենյան չափանիշներին համապատասխանելուց։ Ներկա պայմաններում Հայաստանի աշխարհաքաղաքական կտրուկ քայլերը հղի են լուրջ հետևանքներով։ Նա ընդգծել է, որ CEPA-ի համաձայնագիրը մնում է բավարար հիմք ԵՄ-ի հետ հարաբերությունները զարգացնելու համար՝ չհակասելով Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների զարգացմանը։
Օհանյանի կարծիքով՝ արտաքին քաղաքականության կուրսի փոփոխությունը ռիսկեր է պարունակում, քանի որ CEPA-ի ներուժը բավարար չափով չի իրացվել, հատկապես՝ ժողովրդավարության և մարդու իրավունքների ամրապնդման գործում։ Եվրախորհրդարանը Հայաստանի և Արցախի նկատմամբ ավելի օբյեկտիվ դիրքորոշում է ընդունում, քան ներկայիս իշխանությունները, հավելել է նա։ Նաև ոչինչ չի խանգարում իշխանություններին աշխատել Հայաստանի քաղաքացիների համար վիզային ռեժիմի պարզեցման ուղղությամբ։
Այսօր ավելի վաղ Հայաստանի խորհրդարանը 63 կողմ, 7 դեմ ձայների հարաբերակցությամբ հավանություն էր տվել ԵՄ-ին անդամակցության մեկնարկի մասին օրինագծին։ 2025 թվականի հունվարի 9-ին ՀՀ կառավարությունը հավանություն էր տվել ԵՄ-ին երկրի անդամակցության գործընթաց սկսելու օրինագծին։
«Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունը հայտարարել էր ԵՄ-ին երկրի անդամակցության գործընթացի մեկնարկի նախագծին «կողմ» քվեարկելու իր մտադրության մասին` քվեարկությունից առաջ 20 րոպե ընդմիջում վերցնելով քննարկման համար: Ընդդիմադիր «Հայաստան» խմբակցությունը հրաժարվել էր մասնակցել քվեարկությանը։ «Պատիվ ունեմ»-ը հունվարի 11-ին հայտարարել էր, որ իր պատգամավորները դեմ են քվեարկելու նախագծին։
ԵՄ-ին Հայաստանի անդամակցության վերաբերյալ առաջին քննարկումներն սկսվել էին, երբ 2024 թվականի մարտի 13-ին Եվրախորհրդարանը հավանություն էր տվել Հայաստանին ԵՄ անդամակցության թեկնածուի կարգավիճակ տրամադրելու առաջարկին: 2024 թվականի հուլիսի 1-ին «Հայկական ժողովրդավարության ֆորումի» ժամանակ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ոչ նպատակային էր անվանել ԵՄ-ին անդամակցելու վերաբերյալ հանրաքվեի անցկացումը։
2024 թվականի հունիսի 21-ին Հայաստանի խորհրդարանը լսումներ էր անցկացրել ԵՄ անդամակցության հայտի հանրաքվեի վերաբերյալ՝ հետևելով «Ժողովրդավարական ուժերի հարթակ» նախաձեռնող խմբի առաջարկին, որն անցած տարվա հոկտեմբերի վերջին հայտարարել էր, որ հանրաքվեի համար անհրաժեշտ 50 հազար ստորագրության փոխարեն հավաքվել է 60 հազար ստորագրություն։