ԱԺ-ն ընդունեց Զենքի շրջանառության կարգավորման մասին օրենքը

ՀՀ խորհրդարանը երկրորդ և վերջնական ընթերցմամբ ընդունեց «Զենքի շրջանառության կարգավորման մասին» օրենքում փոփոխությունները, որոնք նախատեսում են ինքնապաշտպանության նպատակով զենքի ձեռքբերման և պահպանման նոր կանոններ։ Վիլեն Գաբրիելյանի, Անդրանիկ Քոչարյանի և Արմեն Խաչատրյանի օրինագիծն ընդունվեց միաձայն՝ 65 կողմ ձայներով և նախատեսում է օրինական զենքի կիրառում արտակարգ իրավիճակներում կյանքի, առողջության, գույքի, ինչպես նաև այլ անձանց պաշտպանության համար։

Իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության անդամ Գաբրիելյանը նշեց, որ 1998 թվականին ընդունված գործող օրենքը կարգավորում է քաղաքացիների համար որսորդական և սպորտային զենքի առկայությունը, իսկ ինքնապաշտպանության համար զենքի կիրառման հետ կապված հարցերը մնում են բաց։ Նախաձեռնությունը պարզապես կարգավորում է ինքնապաշտպանության համար զենք և զինամթերք ունենալու իրավունքի հետ կապված հարցերը, ինչպես նաև խստացնում է պատիժը զենքի ապօրինի օգտագործման համար, ընդգծել է նա։
Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակումից 6 ամիս անց:

Ո՞վ կարող է զենք գնել

Օրինագծի համաձայն՝ Հայաստանում զենք կարող են ձեռք բերել ինչպես հանրապետության քաղաքացիները, այնպես էլ օտարերկրացիները։ Միաժամանակ հրացան կարելի է գնել 18 տարեկանից, ինքնաձիգ՝ 21 տարեկանից։ Երկու դեպքում էլ գնումը հնարավոր է միայն ոստիկանությունից համապատասխան թույլտվություն ստանալուց հետո։ Ոչ ավտոմատ զենք ձեռք բերել ցանկացողները պետք է ներկայացնեն տեղեկանք, որ գրանցված չեն թմրամիջոցների և հոգեկան դիսպանսերում, վերապատրաստում անցնեն և քննություն հանձնեն։ Առնվազն 5 տարի ծառայած և ժամկետից շուտ չավարտած քաղաքացիները ազատվում են վերապատրաստումից։ Բացի այդ, ձեռք բերված զենքերը գնման օրվանից 10 աշխատանքային օրվա ընթացքում պետք է գրանցվեն Հայաստանի ոստիկանությունում։

Զենք պահելու եւ կրելու, պահելու եւ օգտագործելու, զենքի հավաքածու կազմելու թույլտվություն ունեցող քաղաքացին յուրաքանչյուր 5 տարին 1 անգամ պարտավոր է անցնել համապատասխան բժշկական հետազոտություն՝ զենքի տիրապետմանը խոչընդոտող հիվանդությունների եւ ֆիզիկական թերությունների առկայության կամ բացակայության վերաբերյալ, որի արդյունքները տվյալ բժշկական կազմակերպության կողմից փոխանցվում են Հայաստանի Հանրապետության ոստիկանությանը:

Ի՞նչ պայմաններում է հնարավոր զենք կրել և օգտագործել

Զենքի օգտագործմանը պետք է նախորդի նախազգուշացում այն ​​անձին, ում նկատմամբ զենքի սեփականատերը մտադիր է օգտագործել այն: Հեղինակները առաջարկում են, որ ուշացումը կարող է անմիջական վտանգ ստեղծել կյանքի, առողջության կամ գույքի համար: Մյուս պայմանն այն է, որ զենքի կիրառման արդյունքում մոտակայքում գտնվող մարդիկ չտուժեն։ Նախաձեռնության համաձայն՝ արգելվելու է զենքի կիրառումը հաշմանդամների, հղիների և անչափահասների նկատմամբ, բացառությամբ նրանց կողմից զինված կամ խմբակային հարձակման կամ զինված դիմադրության դեպքերի։ Բացի այդ, պաշտպանության համար զենք օգտագործած անձը պարտավոր է 24 ժամվա ընթացքում այդ մասին հայտնել ոստիկանություն։

Հարցեր օրինագծին

Միաժամանակ, ՀՀ ոստիկանության պետի տեղակալ Արա Ֆիդանյանը ուշադրություն հրավիրեց մի շարք հարցերի վրա, որոնք, նրա խոսքով, պետք է շտկվեն նախագծում։ Նրա կարծիքով՝ պետք է բարձրացնել ինքնաձիգ զենքի հասանելիության տարիքը, ինչպես նաև կրճատել մեկ անձի համար նախատեսված զենքի թույլատրելի քանակը (օրենքի նախագիծը ենթադրում է 10 միավոր)։ Օրենքի նախագծի հիմնավորման մեջ նշվում է, որ վերջին տարիներին Հայաստանում ապօրինի հրազենի գործադրմամբ կատարված հանցագործությունների թիվը տասն անգամ գերազանցում է օրինական զենքի գործադրմամբ կատարված հանցագործությունների թիվը։ 2017-2021 թթ Օրինական զենքի գործադրմամբ արձանագրվել է 22 հանցագործություն՝ միջինը տարեկան 4 դեպք, իսկ ապօրինի զենքի գործադրմամբ այս ընթացքում կատարվել է 296 հանցագործություն՝ տարեկան միջինը 59 դեպք։