Ո՛չ Բաքուն, ո՛չ Երևանը չեն բարձրացնում բանակցությունների եռակողմ ձևաչափին վերադառնալու հարցը, ասել է քաղաքագետ և Ռազմավարական մշակույթի հիմնադրամի փորձագետ Անդրեյ Արեշևը՝ մեկնաբանելով 2020 թվականի նոյեմբերի պայմանավորվածություններին հնարավոր վերադարձը։
Նրա խոսքով, եռակողմ ձևաչափին վերադարձն այժմ քիչ հավանական է։ «Տարբեր հանգամանքների բերումով Բաքուն և Երևանը ընտրել են երկկողմ ձևաչափ և միջկառավարական հանձնաժողով, որն այժմ պարբերաբար հանդիպում է Հայաստանի և Ադրբեջանի փոխվարչապետներ Մհեր Գրիգորյանի և Շահին Մուստաֆաևի գլխավորությամբ»,- նշել է Արեշևը։
Արեշևը կասկած է հայտնել, որ Մոսկվան կպնդի վերջնագրի ձևով վերադարձը։ «Դա այնքան էլ տրամաբանական չէր լինի և չէր ընդունվի։ Դժվար է ասել, թե արդյոք դա հնարավոր կլինի անել ապագայում ինչ-որ պահի։ Իրավիճակը բավականին դինամիկ է փոխվում»,- պարզաբանել է նա։
Փորձագետը մեկնաբանել է նաև ռուս-ադրբեջանական հարաբերություններում առաջացած խնդիրները։ «Դրանք թարմացվել են 2024 թվականի դեկտեմբերի 25-ի ողբերգական դեպքից հետո (Ադրբեջանական ավիաուղիների Բաքու-Գրոզնի չվերթի վթարը- խմբ․), բայց հիմա ինձ թվում է, որ այստեղ հակադիր միտումներ կան։ Մի կողմից շահագրգիռ ուժերը և՛ Բաքվում, և՛ Մոսկվայում փորձում են լռեցնել տարաձայնությունների այս թեման՝ հաշվի առնելով ռուս-ադրբեջանական առևտրատնտեսական և էներգետիկ կապերի կարևորությունն ու բնույթը, իսկ մյուս կողմից՝ դա տեսնում ենք ադրբեջանական լրատվամիջոցների մի շարք հրապարակումներում, որոնում են իրավիճակը սրելուն ուղղված նոր պատմություններ»,- ընդգծել է Արեշևը։
Արտաքին ուժերը, նրա կարծիքով, կարող են ազդել այս հարցում, քանի որ ռուս-ադրբեջանական հարաբերություններում հետագա տարաձայնությունների կողմնակիցներն ավելի քան բավարար են։ «Այստեղ կլինի նման իրավիճակ, և մենք կարող ենք միայն տակտիկապես դիտարկել, թե ինչպես կփոխվի, և միտումներից որն է առավելություն ձեռք բերելու»,- եզրափակել է փորձագետը։
2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ստորագրվել են եռակողմ համաձայնագրեր՝ Լեռնային Ղարաբաղում ռազմական գործողությունները դադարեցնելու համար։ Համաձայնագիրը ամրացրել է հրադադարը, սահմանել նոր սահմաններ և նախատեսել է ռուս խաղաղապահների տեղակայումը տարածաշրջանում՝ իրավիճակը վերահսկելու համար։ Այն նաև ներառում էր կետ կողմերի միջև տնտեսական և տրանսպորտային կապերն ապաշրջափակելու մասին: Սակայն Ադրբեջանի նոր ագրեսիվ գործողությունների պատճառով այս համաձայնագրի իրականացումն էլ ավելի էր բարդացել։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։