Հայաստանի Տավուշի մարզի անտառներում գտնվող միջնադարյան Առաքելոց վանքը ներառվել է Europa Nostra-ի «7 առավել վտանգված հուշարձաններ» ծրագրում։
Հայտը ներկայացրել է Զալցբուրգի համալսարանից դոկտոր Ժասմին Դում-Տրագուտը՝ Հայաստանի կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության աջակցությամբ։ Համապատասխան հայտարարությունը հրապարակվել է կազմակերպության կայքում։
Վանական համալիրը, որը գտնվում է հայ-ադրբեջանական սահմանի մոտ, թվագրվում է 13-րդ դարով և ներառում է եզակի գմբեթավոր եկեղեցի, Սուրբ Սարգսի որմնանկարները և քարվանսարայով ու ձիթհանով բնակավայրի մնացորդներ։ Շենքը 17-րդ դարից անմխիթար վիճակում է։ Այսօր դրան սպառնում են բուսականության գերաճը, կլիմայի փոփոխությունը, երկրաշարժերը և մարդկանց ներգործությունը։
Ծրագրի գործողությունների պլանը ներառում է վանական համալիրի ուսումնասիրություն, պահպանություն և շրջակա միջավայրի էկոտուրիզմի զարգացում: Ակնկալվում է, որ Առաքելոց վանքի վերականգնումը ոչ միայն ժառանգության պահպանության քայլ կլինի, այլ նաև հարթակ տարածաշրջանային կայունության և մշակութային զարգացման համար։
Europa Nostra-ի նախաձեռնած «7 վտանգված հուշարձաններ» ծրագիրը նպատակ ունի բացահայտել և պաշտպանել եվրոպական մշակութային ժառանգության վայրերը, որոնք ոչնչացման վտանգի տակ են: Ամեն տարի ծրագիրը բացահայտում է հրատապ գործողություն պահանջող վայրերը և միջազգային մակարդակով ուշադրություն հրավիրում դրանց խնդիրների վրա: Փորձագետների և տեղական համայնքների հետ միասին մշակվում են ռազմավարություններ՝ պահպանելու, վերականգնելու և կայուն զարգացնելու այս պատմական վայրերը՝ դրանք վերածելով մշակույթի, կրթության և զբոսաշրջության ռեսուրսների:
