Շողակաթ Վարդանյանի «1489» ֆիլմը՝ 2020 թվականին Արցախյան պատերազմի ժամանակ անհայտ կորած եղբոր որոնումների մասին, ճանաչվել է Հռոմի վավերագրական ֆիլմերի միջազգային փառատոնի (RIDF) հաղթող։ Այս մասին Վարդանյանը հայտնել է ֆեյսբուքյան իր էջում։
«Սա առանձնահատուկ պատիվ է, քանի որ ժյուրիի նախագահն էր Սերգեյ Լոզնիցան (ուկրաինացի վավերագրական և գեղարվեստական ֆիլմերի ռեժիսոր – խմբ.): Ես իսկապես մեծ պատիվ ունեմ, և դա մեծ պատասխանատվություն է»,- գրել է ռեժիսորը։
Դեկտեմբերի 5-9-ն Իտալիայում տեղի էր ունեցել Հռոմի միջազգային կինոփառատոնը։ Վարդանյանը ֆիլմում խոսում է 44-օրյա պատերազմի ժամանակ անհետ կորած եղբոր՝ Սողոմոնի որոնումների մասին։ Նա իր հեռախոսով նկարահանել է որոնման ողջ գործընթացը և փաստագրել այն փորձությունները, որոնց միջով պետք է անցնեին ինքը և իր մտերիմները:
«1489»-ը Վարդանյանի դեբյուտային աշխատանքն է, որն արժանացել է հոլանդական վավերագրական հեղինակավոր IDFA փառատոնի Գրան պրիին։ Ֆիլմը ծնվել է լրագրողական նախագծից, որը վերածվել է կինոյի ձևաչափի։ Ֆիլմի ստեղծագործական պրոդյուսերը ռուս վավերագրող Մարինա Ռազբեժկինան էր։
Ֆիլմն ստացել է 20 մրցանակ, այդ թվում՝ վավերագրական ֆիլմերի ամենամեծ փառատոնի գլխավոր մրցանակը՝ Ամստերդամի վավերագրական ֆիլմերի միջազգային փառատոնում (IDFA), «1489»-ը մրցանակ է ստացել նաև Կինոմամուլի միջազգային ֆեդերացիայի (FIPRESCI) կողմից։
Վարդանյանի աշխատանքն իր ընտանիքի կողմից 2020 թվականի Արցախյան պատերազմի ժամանակ անհետ կորած եղբոր՝ Սողոմոնի որոնման մասին ոչ միայն, ըստ ժյուրիի, «թույլ է տալիս բոլորին նայել այն բաներին, որոնք գերադասում են չտեսնել», այլև «գործում է որպես ծակող լույս, որն ստիպում է տեսնել վշտի թաքնված ներքին լանդշաֆտը և շոշափելի ներկայություն է ստեղծում անտանելի բացակայությունից»:
«1489» ֆիլմը ներկայացված էր «Օսկարի» «Լավագույն վավերագրական ֆիլմ» անվանակարգում։ Հոկտեմբերի 11-ին Akn and akan վավերագրողների համայնքը Հայաստանի ազգային կինոակադեմիայից պահանջել էր վերանայել 44-օրյա պատերազմում անհայտ կորած հայ զինվորի որոնումների մասին վավերագրական ֆիլմ չընտրելու որոշումը։ Վավերագրողները նշել էին, որ «Օսկարի» անվանակարգերի մրցույթում հաղթած ֆիլմի ռեժիսորը Կինոակադեմիայի խորհրդի անդամ է։ Մշակույթի նախարարության ղեկավար Ժաննա Անդրեասյանը մեկնաբանել էր Կինոակադեմիայի ընտրությունը և հերքել լուրերը, թե Հայաստանի իշխանությունները նման քայլերի են դիմում՝ Արցախի հարցը միջազգային հարթակներում չբարձրացնելու համար։ Ավելի ուշ նա հայտարարել էր «Օսկարի» հավակնորդին ընտրելիս հնարավոր խախտումների հետաքննության մասին։
